پارکینسون برای توصیف مجموعه‌ای از علائم حرکتی استفاده می‌شود که شامل کندی، سفتی، لرزش و مشکلات تعادلی است. هر فردی با این علائم حرکتی در زیر چتر بیماری پارکینسون قرار می‌گیرد. این بیماری یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دوران پیری است و درمان‌های مختلفی دارد. ما در این مطلب برای شما از علل، انواع و درمان این بیماری خواهیم گفت. پس با ما همراه باشید.
بیماری پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون یک اختلال مغزی است که باعث حرکات ناخواسته یا غیرقابل‌کنترل مانند لرزش، سفتی و مشکل در تعادل و هماهنگی می‌شود.علائم معمولاً به‌تدریج شروع می‌شوند و باگذشت زمان بدتر می‌شوند. با پیشرفت بیماری، افراد ممکن است در راه‌رفتن و صحبت‌کردن مشکل داشته باشند. همچنین ممکن است تغییرات ذهنی و رفتاری، مشکلات خواب یا اختلال خواب، افسردگی، مشکلات حافظه و خستگی در آنها به وجود بیاید.
بیشتر بخوانید: اختلال خواب چیست؛ علت، علائم و درمان انواع اختلالات خواب
انواع پارکینسون
بیماری پارکینسون انواع مختلفی دارد که آشنایی با آنها کمک می‌کند تا روند درمانی یا مدیریت آن بهتر پیش برود. در ادامه به انواع این مشکل میپردازیم:
- پارکینسون خانوادگی: بیماری پارکینسون می‌تواند یک علت خانوادگی داشته باشد، به این معنی که شما می‌توانید آن را از یک یا هر دو والدین خود به ارث ببرید. با این حال، این حالت تنها حدود 10٪ از تمام موارد را تشکیل می‌دهد.
- بیماری پارکینسون ایدیوپاتیک: کارشناسان معتقدند که بیماری پارکینسون ایدیوپاتیک به دلیل مشکلاتی در نحوه استفاده بدن از پروتئینی به نام سینوکلئین اتفاق می‌افتد. پروتئین‌ها مولکول‌های شیمیایی هستند که شکل بسیار خاصی دارند.
- پارکینسونیسم القایی: بیماری که متخصصان درمانی آن را شبیه به پارکینسون می‌دانند و علل احتمالی این بیماری عبارت‌اند از:
- داروها: چندین دارو می‌توانند اثری شبیه پارکینسون ایجاد کنند. اثرات شبه پارکینسون اغلب موقتی است. بااین‌حال، اثرات آن می‌تواند برای هفته‌ها یا حتی ماه‌ها پس از قطع مصرف دارو باقی بماند.
- آنسفالیت: التهاب مغز شما که به‌عنوان آنسفالیت شناخته می‌شود، گاهی اوقات می‌تواند باعث پارکینسونیسم شود.
- سموم: قرارگرفتن در معرض چندین ماده مانند گردوغبار منگنز، مونوکسید کربن، دود ناشی از جوشکاری یا برخی آفت‌کش‌ها می‌تواند منجر به پارکینسونیسم شود.
- خسارت ناشی از جراحات: صدمات مکرر سر، مانند آسیب‌های ناشی از ورزش‌های شدید یا تماسی مانند بوکس، فوتبال، هاکی و غیره می‌تواند باعث آسیب مغزی شود که در اصطلاح به آن «پارکینسونیسم پس از سانحه» می‌گویند.
مراحل بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون ممکن است سال‌ها یا حتی دهه‌ها طول بکشد تا عوارض شدیدی ایجاد کند. در زیر به مراحل این بیماری اشاره می‌کنیم.
- در مرحله اولیه بیماری پارکینسون فرد علائم خفیفی دارد که معمولاً با فعالیت‌های روزانه تداخلی ندارد. لرزش و سایر علائم حرکتی فقط در یک طرف بدن رخ می‌دهد. علاوه‌برآن تغییرات در وضعیت بدن، راه‌رفتن و حالات صورت هم اتفاق می‌افتد.
- در مرحله دوم علائم شروع به بدتر شدن می‌کنند. لرزش، سفتی و سایر علائم حرکتی هر دو طرف بدن یا خط وسط (مانند گردن و تنه) را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. مشکلات راه‌رفتن و وضعیت بدنی نامناسب ممکن است آشکار باشد. در این مرحله فرد می‌تواند به‌تنهایی زندگی کند، اما کارهای روزانه سخت‌تر و طولانی‌تر است.
- در اواسط بیماری، ازدست‌دادن تعادل و سقوط مشخصه بارز این مرحله است. در این مرحله علائم حرکتی همچنان بدتر می‌شود. از نظر عملکردی، فرد در فعالیت‌های روزانه خود تا حدودی محدود است، اما هنوز از نظر جسمی قادر به انجام یک زندگی مستقل است. ناتوانی در این مرحله خفیف تا متوسط است.
- در این مرحله، علائم به طور کامل توسعه‌یافته و فرد به‌شدت ناتوان می‌شود و همچنان می‌تواند بدون کمک راه برود و بایستد، اما ممکن است برای ایمنی لازم باشد با عصا یا واکر حرکت کند. بیمار در انجام فعالیت‌های روزمره به کمک قابل‌توجهی نیاز دارد و نمی‌تواند به‌تنهایی زندگی کند.
- در مرحله آخر که پیشرفته‌ترین و ناتوان‌کننده‌ترین مرحله است. سفتی در پاها ممکن است ایستادن یا راه‌رفتن را غیرممکن کند. در این مرحله فرد در بستر یا روی صندلی چرخدار قرار می‌گیرد مگر اینکه به او کمک شود. علاوه بر این بیمار به مراقبت شبانه‌روزی برای همه فعالیت‌ها لازم دارد.
علائم بیماری پارکینسون
بنیاد ملی پارکینسون این 10 علامت هشداردهنده اولیه برای بیماری پارکینسون را ارائه داده است که عبارت‌اند از:
- لرزش کلی یا لرزش قسمتی از بدن
- تغیر دست خط
- ازدست‌دادن بویایی
- مشکل خواب
- مشکل در حرکت یا راه‌رفتن
- یبوست
- تغییر صدا
- جدی نشان‌دادن چهره
- سرگیجه یا غش
- خم‌شدن
علت بروز بیماری پارکینسون
برجسته‌ترین علائم و نشانه‌های بیماری پارکینسون زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های عصبی در ناحیه‌ای از مغز که حرکت را کنترل می‌کند، دچار اختلال شده و یا می‌میرند. به طور معمول، این سلول‌های عصبی یا نورون‌ها یک ماده شیمیایی مهم مغز به نام دوپامین تولید می‌کنند. هنگامی که نورون‌ها می‌میرند یا دچار اختلال می‌شوند، دوپامین کمتری تولید می‌کنند که باعث مشکلات حرکتی مرتبط با بیماری می‌شود. متخصصان هنوز نمی‌دانند چه چیزی باعث مرگ نورون‌ها می‌شود.
طول عمر پارکینسون چقدر است؟
اولین چیزی که ممکن است ذهن را درگیر کند طول عمر بیماران پارکینسون است. در واقع می‌توان گفت که برای هر بیمار یک پاسخ قطعی وجود ندارد و عمر در هر فرد مبتلا به پارکینسون متفاوت است و هیچ فرمولی برای تعیین دقیق سرعت پیشرفت یک بیماری مزمن، تأثیر جدی آن بر بدن، یا اینکه آیا ممکن است عوارض اضافی در طول مسیر ایجاد شود وجود ندارد.
تشخیص بیماری پارکینسون
در حال حاضر هیچ آزمایش خون یا آزمایشگاهی برای تشخیص موارد غیر ژنتیکی پارکینسون وجود ندارد. پزشک مغز و اعصاب معمولاً با گرفتن سابقه پزشکی فرد و انجام معاینه عصبی بیماری را تشخیص می‌دهند. اگر علائم پس از شروع مصرف دارو بهبود یابد، نشانه دیگری است که فرد مبتلا به پارکینسون است.
پیشگیری از پارکینسون
بیماری پارکینسون به دلایل ژنتیکی یا غیرقابل‌پیش‌بینی رخ می‌دهد که هیچ‌کدام هم قابل پیشگیری نیستند و همچنین نمی‌توانید خطر ابتلا به آن را کاهش دهید.
عوارض بیماری پارکینسون
علاوه بر علائمی که معمولاً با بیماری پارکینسون همراه است؛ مانند سفتی و لرزش، کسانی که با این بیماری زندگی می‌کنند ممکن است عوارض دیگری را نیز تجربه کنند. این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات شناختی: مشکلات شناختی معمولاً در مراحل بعدی بیماری رخ می‌دهند، جایی که ممکن است تفکر و استدلال مختل شود. در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان این عارضه وجود ندارد.
- افسردگی و اضطراب: برای افرادی که با بیماری پارکینسون زندگی می‌کنند معمولاً از تغییرات عاطفی مانند افسردگی یا اضطراب رنج می‌برند.
- مشکل در بلع: با پیشرفت بیماری پارکینسون، برخی از بیماران ممکن است مشکلات بلع را تجربه کنند. همچنین ممکن است منجر به ترشح بیش از حد بزاق در دهان و ترشح آب دهان شود.
- اختلالات خواب: اختلالات خواب در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون بسیار شایع است. شکایات رایج شامل مشکل در به خواب‌رفتن، بیدارشدن برای رفتن به دستشویی، سندرم پای بی‌قرار، اختلال رفتار خواب REM و آپنه خواب است.
- مشکلات مثانه و روده: مشکل در کنترل ادرار یا شروع ادرار یکی از عوارض شایع بیماری پارکینسون است. علاوه بر این، بسیاری ممکن است متوجه شوند که از یبوست رنج می‌برند.
- تغییرات ناگهانی فشارخون: سرگیجه هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشارخون است.
- ازدست‌دادن حس بویایی: بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون از کاهش حس بویایی خود یا عدم توانایی در تشخیص بوهای مختلف خبر می‌دهند.
- خستگی: خستگی می‌تواند بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون را تحت‌تأثیر قرار دهد.
- درد: درد تجربه شده توسط بیماران پارکینسون می‌تواند در نواحی خاص یا درد عمومی در سراسر بدن باشد.
- کاهش میل جنسی: کاهش میل جنسی یا اختلال عملکرد جنسی یکی از عوارض بیماری پارکینسون برای بسیاری از افراد است و ممکن است به دلیل علائم دیگری مانند خستگی، درد یا افسردگی باشد.
بیشتر بخوانید: افسردگی چیست ؛ علائم، انواع، تشخیص و درمان افسردگی
درمان پارکینسون
اگرچه هیچ درمان قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد، داروها، درمان‌های جراحی و سایر درمان‌ها اغلب می‌توانند برخی از علائم را تسکین دهند.
- داروهای بیماری پارکینسون: داروها می‌توانند به درمان علائم پارکینسون کمک کنند. در واقع با افزایش سطح دوپامین در مغز مواد شیمیایی مغز مانند انتقال‌دهنده‌های عصبی که اطلاعات را بین سلول‌های مغز منتقل می‌کنند به کنترل علائم غیرحرکتی کمک می‌کنند.
- تحریک عمیق مغز: برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون که به‌خوبی به داروها پاسخ نمی‌دهند، پزشک ممکن است تحریک عمیق مغز را توصیه کند. در طی یک عمل جراحی، پزشک الکترودهایی را در بخشی از مغز کاشته و آنها را به یک دستگاه الکتریکی کوچک کاشته شده در قفسه سینه متصل می‌کند. این دستگاه و الکترودها بدون درد نواحی خاصی را در مغز تحریک می‌کنند که حرکت را به‌گونه‌ای کنترل می‌کنند که ممکن است به توقف بسیاری از علائم مرتبط با حرکت پارکینسون مانند لرزش، کندی حرکت و سفتی کمک کند.
تماس بگیرید: تحریک مغناطیسی مغز چیست؟
سایر روش‌های درمانی: درمان‌های دیگری که ممکن است به مدیریت علائم پارکینسون کمک کند عبارت‌اند از:
- درمان‌های فیزیکی و گفتاردرمانی که ممکن است به اختلالات راه‌رفتن و صدا، لرزش و سفتی و کاهش عملکردهای ذهنی کمک کند.
- یک رژیم غذایی سالم برای حمایت از سلامت کلی.
- تمریناتی برای تقویت عضلات و بهبود تعادل، انعطاف‌پذیری و هماهنگی.
- ماساژدرمانی برای کاهش تنش.
- یوگا و تای چی برای افزایش کشش و انعطاف‌پذیری.
درمان بیماری پارکینسون در کلینیک پزشک اول
بیماری پارکینسون باید توسط یک تیم حرفه‌ای کنترل شود و خوشبختانه کلینیک مغز و اعصاب در مرکز درمانی پزشک اول با داشتن پزشکان مجرب و دستگاه‌های درمانی مجهز به بیماران زیادی کمک کرده است. برای گرفتن نوبت از این کلینیک کافی است که با پرسنل آن تماس بگیرید.
تماس بگیرید: دکتر متخصص مغز و اعصاب (دکتر نورولوژی) در تهران
جمع‌بندی
بیماری پارکینسون وضعیتی است که در آن بخشی از مغز شما خراب می‌شود و در طول زمان علائم شدیدتری ایجاد می‌کند. درحالی‌که این وضعیت بیشتر به دلیل تأثیر آن بر کنترل، تعادل و حرکت عضلانی شناخته می‌شود. برای کنترل و درمان این بیماری درمان‌های متفاوتی وجود دارد.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید